Związek Kynologiczny w Polsce

 

Związek Kynologiczny w Polsce- to nazwa stowarzyszenia, zrzeszającego hodowców i miłośników psów rasowych. Należy do międzynarodowej organizacji FCI, jako jedyny przedstawiciel Polski. Jest organizacją społeczną- nie nastawioną na zysk. Jej głównymi celami jest promocja wiedzy dotyczącej psów oraz doskonalenie ras ze szczególnym naciskiem na promocję ras polskich.

Historia

Związek Kynologiczny powstał w 1938 roku, ale jego pra początków możemy doszukiwać się już od 1918 roku (funkcjonowały wtedy kluby, które po połączeniu stworzyły Związek Kynologiczny). Związek Kynologiczny funkcjonuje na terenie całej Polski. Od 2 czerwca 1939 roku polski związek kynologiczny (wówczas funkcjonującego pod nazwą Polski Kennel Klub) jest członkiem FCI. Od 1948 roku związek (przywrócony do życia po wojnie) funkcjonuje pod nazwą Związek Kynologiczny w Polsce. Od tego też roku, nieprzerwanie wydawane jest czasopismo Związku Kynologicznego "Pies". 

Jedną z ważniejszych dat w historii ZKwP jest organizacja pierwszej międzynarodowej wystawy psów. W 1962r. w Poznaniu zaprezentowano 480 psów – przyjechało kilkudziesięciu wystawców z Czechosłowacji, NRD i RFN, zaproszono sędziów z Austrii, Szwecji i Francji.Dzięki tej wystawie, Związek Kynologiczny w Polsce wpisał na stałe do kalendarza Fédération Cynologique Internationale (FCI) organizację wystaw międzynarodowych również w Polsce.

Plakat I MWPR 1962 autorstwa Janusza Grabiańskiego

Przeglądy Miotów

Związek Kynologiczny w Polsce organizuje przeglądy miotów. Hodowca albo zaprasza przedstawiciela Związku (Komisję Hodowlaną) do siebie albo jedzie ze szczeniakami do siedziby/ oddziału związku . Przegląd miotu wykonuj się między 6 a 12 tygodniem życia szczeniąt. Przegląd miotu jest momentem, kiedy sprawdzane są dokumenty, stan i wygląd szczeniąt, ich zgodność z wzorcem rasy. Na podstawie przeglądu miotu spisywany jest protokół przeglądu miotu i podejmowana jest decyzja o wydaniu szczeniętom metryk, które później uprawniają do wyrobienia rodowodów.  Jeśli przegląd wykonywany jest w hodowli sprawdzane są również warunki odchowu szczeniąt. Sprawdzane są również uprawnienia rodziców, rejestracja hodowli, jak i inne wymogi (np. czy suczka jest w odpowiednim wieku i czy nie ma zbyt często szczeniąt).
Podczas epidemii COVID odbiory miotu były zawieszone i szczenięta otrzymywały metryki bez przeglądów miotu, jedynie po przesłaniu dokumentów do oddziału.

Metryki

Związek Kynologiczny w Polsce wydaje szczeniętom rasowym metryki. Są to dokumenty potwierdzające pochodzenie i rasowość szczeniąt. Metryka wydawana jest dla konkretnego szczeniaka (nie dla całego miotu zbiorczo tylko dla każdego malucha oddzielnie)- to taki pierwszy dowód tożsamości, Akt urodzenia. Metryka wydawana nowemu właścicielowi wraz ze szczenięciem zawiera pieczęć oddziału Związku Kynologicznego w Polsce, który jest odpowiedzialny za jej wystawienie (na pieczęci jest nr. telefonu oddziału, gdzie zawsze można zadzwonić i sprawdzić czy metryka o takim numerze została wystawiona dla danego szczenięcia). Na metryce znajdują się dane identyfikacyjne (dokumentu: numer metryki, numer księgi miotów) (szczenięcia: nr chip) (hodowli: nazwa, adres, nr przydomka). W metryce wpisane jest płeć, umaszczenie, nazwa szczenięcia. Imię wraz z przydomkiem wpisane w metryce, będzie również jego imieniem rodowodowym, ale nie musicie używać go na co dzień. W formularzu wpisana jest rubryka "tatuaż" - dziś wielu hodowców zamiast tatuować psy wszczepia im chipy, wówczas w tym miejscu wpisany jest nr. chip. Metryczka uprawnia do wyrobienia rodowodu w każdym oddziale ZKwP w Polsce. Jeśli szczenię ma wyjechać za granicę, nowy właściciel nie dostaje od hodowcy metryczki, bo hodowca zwraca ją do ZKwP i wyrabia rodowód eksportowy.

• Jak to zdobyć metrykę?

Metrykę wyrabia w oddziale Związku Kynologicznego w Polsce hodowca. Nie ma możliwości wyrobienia metryki przez nowego właściciela. Aby ja wyrobić musi złożyć wniosek o wydanie metryki razem z :

• kartą miotu (na której wypisane są wszystkie szczenięta z miotu - wszystkie szczenięta otrzymają metryki, nawet jeśli mają jakieś wady, nawet jeśli jest ich kilkanaście)
• Kartą krycia - czyli dokumentem potwierdzającym rodzicielstwo ojca i matki szczeniąt, oraz fakt posiadania przez nich uprawnień hodowlanych
  
• Potwierdzenie wykonania znakowania- listę numerów chipów lub tatuaży z potwierdzeniem ich wykonania przez uprawnioną osobę. 
• Protokół przeglądu miotu (wymóg ten był zniesiony w czasie pandemii COViD - został obecnie przywrócony).

Logotyp ZKwP

Rodowody

Rodowód Związku Kynologicznego jest uznawany we wszystkich krajach należących do FCI oraz współpracujących z FCI. Rodowód wystawiony przez ZKwP  dokumentuje rasowość psa i uprawnia do brania udziału w wystawach psów, oraz w zawodach sportowych rangi międzynarodowej. Wydawany jest przez Zarząd Główny ZKwP. (Wzór rodowodu możecie znaleźć w regulaminie hodowli psów rasowych na str 15). Rodowód zawiera informację o : 

• psie (imię, przydomek, nr chip, rasa, umaszczenie, data urodzenia)
• hodowcy 
• właścicielu
• 4 pokoleniach przodków (wraz z ich imionami, przydomkami i nr rodowodów)

Do rodowodu wpisane zostaną niektóre wykonane przez was badania (np. wynik badania rtg w kierunku dysplazji), osiągnięcia (championaty, wyniki wystaw), uprawnienia (suka hodowlana/reproduktor).

Rodowód może wyrobić właściciel psa rasowego w dowolnym momencie życia psa. Może to zrobić w dniu nabyciu szczenięcia, lub gdy pies będzie miał rok czy kilkanaście lat. 

Kontrola ilości miotów 

ZKwP poprzez przepisy ogranicza ilość miotów od konkretnej suki do jednego miotu w roku oraz określa minimalny i maksymalny wiek suczki w jakim może  mieć szczenięta.

Wystawy

ZKwP organizuje wystawy psów rasowych krajowe, międzynarodowe i specjalistyczne. Na wszystkich wystawach psy rasowe oceniane są przez uprawnionych sędziów. W Polsce udział w wystawach i uzyskanie na nich odpowiednich ocen jest warunkiem uzyskania uprawnień do hodowli.  Podczas wystaw oceniany jest wygląd psa (jego zgodność ze wzorcem rasy), ruch psa, charakter, uzębienie i u samców obecność jąder. Od niedawna, w związku z epidemią COVID 19 wprowadzono również możliwość zdobycia uprawnień hodowlanych bez udziału w wystawach, poprzez zaliczenie przeglądu hodowlanego. Wystawy psów to nie tylko okazja do pochwalenia się swoimi psami, to również swoiste święto kynologii. Okazja by spotkać hodowców, porozmawiać z właścicielami przodków swoich psów lub obejrzeć planowanych rodziców przyszłych pokoleń. Dla odwiedzających to okazja by porównać różne rasy, ich zachowane, wygląd, zapytać o nurtujące kwestie.

 

Championaty

ZKwP nadaje tytuły Championa Polski, Młodzieżowego Championa Polski, Championa Polski Weteranów oraz Championaty FCI. Aby uzyskać te tytuły należy zdobyć/zebrać wnioski przyznawane najlepszym psom w rasie na wystawach. Szczegółowe zasady przyznawania championatów znajdziecie na stronie ZKwP.

Nadawanie uprawnień hodowlanych 

ZKwP nadaje uprawnienia hodowlane psom=reproduktorom i suczkom=suka hodowlana. Zależnie od rasy psa do uzyskania tego tytułu wymagane będą : uzyskanie odpowiedniego wieku, oceny z wystaw, wykonanie badań obowiązujących w danej rasie,  zaliczenie prób pracy.

 

Rejestracja hodowli

ZKwP prowadzi listę wszystkich zarejestrowanych hodowli psów rasowych. Nadaje przydomki hodowlane, pośredniczy w ich rejestracji w FCI oraz może, w uzasadnionych przypadkach odbierać uprawnienia do prowadzenia hodowli.  Rejestracja hodowli w ZKwP nakłada na hodowcę obowiązki określone w regulaminie.

 

Związek Kynologiczny w Polsce jest reprezentantem naszego kraju i naszych kynologicznych interesów w FCI (Międzynarodowej Federacji Kynologicznej- Federation Cynologique Internationale). ZKwP jest członkiem FCI od 2 czerwca 1939 roku (Po II Wojnie Światowej Polska została ponownie przyjęta jako członek FCI w Brukseli 15 czerwca 1957 roku mimo iż władze komunistyczne nie wydały zgody na wyjazd Polskiej delegacji na Zgromadzenie Ogólne). W latach 1968- Prezydentem FCI został Edward Mikulski - Prezes ZKwP.
Dzięki członkostwu w FCI możemy mieć wypływ na kształt regulaminów, możemy organizować wystawy międzynarodowe (od 1962r Poznań), Europejskie( 2000r Poznań, 2018 Warszawa), Światowe (1969r Łódź, WDS 2006 Poznań), używać reproduktorów i sprowadzać szczenięta z całego świata i eksportować je do wielu krajów.

 

 

Jednym ze statutowych zadań ZKwP jest promocja ras Polskich. To ogromna praca od stworzenia (wyselekcjonowania wzorcowych przedstawicieli ras (prowadzenie przeglądów kwalifikacyjnych)), założenia i prowadzenia dokumentacji (między innymi Ksiąg Wstępnych a następnie Polskiej Księgi Rodowodowej), pracy nad uznaniem międzynarodowym po obecnie dbania o czystość, kierunek rozwoju i promocję (rozpowszechnianie) ras Polskich.
Obecnie uznanych jest 5 ras Polskich: Polski owczarek podhalański, Polski owczarek nizinny, chart polski, gończy Polski, ogar Polski. Obecnie trwają prace nad uznaniem rasy Polski Spaniel Myśliwski. 

Uznanie rasy jest procesem wieloletnim i bardzo skomplikowanym. Dla przykładu: Polski Owczarek Nizinny (widoczny na zdjęciu poniżej). Wzorzec rasy został ustanowiony w 1956 roku. Zarząd Główny Związku  kynologicznego przyjął go w 1959roku. FCI natomiast uznało go dopiero w 1963roku. Obecnie procedura uznania rasy przez FCI wymaga od kraju patronackiego rasy udowodnienia, że rozwija się ona pomyślnie, przez okres nie krótszy niż 10 lat.

 

ZKwP promuje wiedzę dotyczącą kynologii. Bardzo wartościowym jej źródłem jest sama strona ZKwP na której znajdziemy: informacje dotyczące hodowli psów, regulaminy, wzorce ras psów, a także porady zakładkę "zanim kupisz psa" z najważniejszymi informacjami skierowanymi do przyszłych nabywców psów. ZKwP rozpowszechnia wiedzę o psach, ich prawidłowej opiece, pielęgnacji i hodowli pośrednio (poprzez organizację szkoleń, wydawanie publikacji, czasopism, książek) oraz bezpośrednio poprzez spotkania z hodowcami na wystawach, w oddziałach związku, szkoleniach, tworzenie klubów ras i sekcji sportowych.

Jedną z form promocji wiedzy kynologicznej jest wydawanie kwartalnika "Pies", którego aktualne i archiwalne numery możecie znaleźć na stronie ZKwP.

 

ZKwP publikuje i tłumaczy na język polski wzorce ras uznanych przez FCI. Wzorzec rasy, który znajdziemy na stronie ZKwP pozwala nam na zapoznanie się z idealnym (wzorcowym) wyglądem psa, jego charakterem, a także krótkim rysem historycznym, pozwalającym na określenie pierwotnego celu hodowli tych psów. Określone są też rodzaje umaszczania dopuszczalne w danej rasie i dokładnie opisane co jest akceptowalną cechą, co niewielkim uchybieniem, a co dużą wadą. Dzięki lekturze wzorca rasy, człowiek pierwszy raz kupujący psa danej rasy jest w stanie choć pobieżnie ocenić, czy rodzice ich przyszłego szczenięcia odpowiadają temu, jak pies danej rasy powinien wyglądać. Wzorzec rasy może też, być bardzo ciekawym fundamentem do rozmowy z hodowcą na temat oczekiwań wobec wybranego szczeniaka.

Związek Kynologiczny w Polsce posiada 48 oddziałów terenowych. Często są to po prostu biura, obsługiwane i prowadzone przez pasjonatów kynologii. To właśnie w tych miejscach możemy sprawdzić, czy hodowla którą wybraliśmy jest zarejestrowana, możemy przyjść i poprosić o informację o danej rasie, to w tych rejonowych oddziałach organizowane są szkolenia i wystawy. Tam hodowcy mogą zyskać pomoc, wyrobić dokumenty dla szczeniąt i psów dorosłych, zasięgnąć w trudnych przypadkach opinii specjalistów.

Związek Kynologiczny nie sprzedaje psów. Nie prowadzi działalności zarobkowej. Czasem jest możliwość zakupienia publikacji kynologicznych. Bycie członkiem ZKwP wymaga opłacenia corocznej składki, w kwocie 70zł za rok (od osoby/członka nie od ilości psów). Przyznacie- niewiele. Jeśli ktoś wymawia się, że nie chce być członkiem ZKwP ze względu na koszty- przeczytajcie jeszcze raz powyższy post i ...70zł za rok? To naprawdę niewiele.

Każdy członek ZKwP może mieć wpływ na jego funkcjonowanie. Ma prawo uczestniczyć w zjazdach regionalnych i zgłaszać własne wnioski i uwagi oraz brać udział w głosowaniach. 

 

Dnia 29 maja 2022 na grupie na Facebooku poświęconej Białym Owczarkom Szwajcarskim zrzeszającej 9,4 tysiąca członków zadałam pytanie: dlaczego kupiliście psa z ZKwP?
Otrzymałam 32 odpowiedzi. Na powyższej grafice przedstawiam wybrane (reprezentatywne) odpowiedzi. Wybór był dokonywany pod kryterium technicznym (objętości wypowiedzi) oraz merytorycznym (oryginalność, niepowtarzanie argumentacji).

Wszystkie odpowiedzi zostały poddane procesowi wyłonienia słów-kluczy celem określenia motywacji. Wynik procesu został przedstawiony w wykresie poniżej.

 

Na szczególną uwagę zasługują moim zdaniem dwie wypowiedzi:

• jedyna (1/32) odpowiedź sceptyczna, którą cytuję w całości :

 "Bo od małolata interesuje się kynologią, będzie już ze 20 lat :) i zawsze wmawiałam sobie, że jedyny poprawny sposób zakupu psa rasowego, to nabycie szczeniaka w ZKwP. I piesek z takiej organizacji musi być cacy, zdrowy i po przebadanych rodzicach. No i gdzie indziej to na pewno pseudo.

Obecnie poglądy mi się ostro zmieniły, nie podoba mi się to w jaką stronę zmierza FCI, nie podoba mi się „przerasowienie”, promowanie nienaturalnie wyglądających psów na wystawach czy utrata cech użytkowych ras pracujących. W Zkwp z kolei boli mnie brak jakichkolwiek wymagań dla np. Szwajcarów oprócz odbębnienia wystaw wymaganych do hodowlanki… uważam też, że powinny być jakieś ograniczenia ilości miotów, które suka może mieć. Są hodowcy co kryją jesień, a później znowu na wiosnę i to mi się nie podoba.

Mimo to kolejny pies tez będzie pewnie z ZKwP/FCI. Chyba, ze zdecyduje się na rasę nieuznaną. Powód jest prosty: tu łatwiej znaleźć hodowcę zaangażowanego, dbającego o psy, badającego przyszłych rodziców. W lewych stowarzyszeniach ciężko znaleźć psa przebadanego choćby na dysplazję."

• wypowiedź odnosząca się do osobistej opinii o hodowcach ZKwP jako specyficznej grupie społecznej, którą cytuję w części:
  

"...nigdzie poza ZKwP nie ma takich pozytywnych wariatów zdrowo pieprzenietych na punkcie danej rasy i swoich zwierzaków :) którzy potrafią godzinami opowiadać o swoich psach, o hodowli, o historii rasy, którzy zamiast na wakacje jeżdżą na wystawy, którzy inwestują cały swój czas i majątek w psiaki, którzy poświęcają swoje prywatne życie dla hodowli. Oczywiście nie wszyscy tacy są ale na pewno duża część to hodowcy przez duże H."